Ostatnio coraz intensywniejsze zmiany klimatyczne stawiają przed wieloma metropoliami istotne wyzwania. Miasta doświadczają bezpośrednich skutków globalnego ocieplenia, takich jak ekstremalne warunki pogodowe, susze czy powodzie. Skutki te nie tylko utrudniają codzienne życie mieszkańców, ale również wpływają na infrastrukturę miejską.
Aby zaradzić tym problemom, miasta podejmują różnego rodzaju działania. Dążą do zredukowania emisji gazów cieplarnianych, które generowane są przez rożne sektory miejskiej gospodarki – od budownictwa, przez energetykę, po transport. Wdrażają też innowacyjne rozwiązania, które pomagają adaptować miejską przestrzeń do nowych warunków klimatycznych.
Wyzwaniem dla miast dążących do neutralności klimatycznej jest modernizacja budynków, które odpowiadają za aż 80% emisji gazów cieplarnianych w dużych aglomeracjach, takich jak Warszawa. Niezbędne jest poprawienie efektywności energetycznej budynków, zwiększenie komfortu życia ich mieszkańców i ograniczenie emisji.
Na to wyzwanie stara się odpowiedzieć projekt NEEST (NetZero Emission and Environmentally Sustainable Territories), który realizowany jest pod auspicjami Komisji Europejskiej. Jego celem jest stworzenie do 2030 roku 100 miast neutralnych dla klimatu i inteligentnych. Do konsorcjum realizującego projekt należą: Kraków, Łódź, Rzeszów, Warszawa, Wrocław oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
W ramach projektu NEEST, w każdym z miast-partnerów wybrano reprezentatywny obszar do analizy. Obszar ten obejmuje m.in. budynki wielorodzinne, szkoły i inne budynki użyteczności publicznej. W Warszawie, na przykład, wybrano kwartał pomiędzy ulicami Grochowską i Zbaraską oraz Stanisława Augusta i Międzyborską. Wypracowane tu rozwiązania mają potencjał do powielania na większą skalę.
Rezultatem projektu NEEST ma być publikacja Poradnika dla miast (Guidebook), który będzie zawierał ścieżki realizacji modernizacji budynków oraz poprawy jakości otoczenia, a także gotowe do zastosowania rozwiązania.
W ramach projektu przeprowadzone zostaną różnego rodzaju badania i ankiety społeczne i techniczne. NCBR będzie prowadziło skanowanie 3D wybranych budynków i ich otoczenia. Wszystko to ma na celu zebranie danych niezbędnych do dalszej analizy i opracowania optymalnych rozwiązań.
Realizacja projektu NEEST przyniesie wiele korzyści mieszkańcom miast. Oczekiwane są konkretne rozwiązania dotyczące budynków i ich otoczenia, które mogą skutkować modernizacją finansowaną z zewnątrz, obniżeniem rachunków za energię, zwiększeniem powierzchni terenów zieleni oraz stworzeniem przestrzeni dla integracji lokalnej społeczności. Te działania nie tylko poprawią jakość życia mieszkańców, ale też przyczynią się do ochrony środowiska.